20 June 2023

কলাগুৰু বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ জীৱন আৰু উত্তৰাধিকাৰ উদযাপন (ৰাভা দিৱস)Kalaguru Bishnu Prasad Rabha

 

কলাগুৰু বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভা কোন হয় বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভাৰ মাতৃ নাম কি বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভা পত্নীৰ নাম কোনে বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভাক কলগুৰু উপাধি দিছিল

পাতনি


      অসমৰ সাংস্কৃতিক আৰু শিল্পকলাৰ এক উচচ ব্যক্তি বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাক প্ৰতি বছৰে ৰাভা দিৱসত উদযাপন কৰা হয়। সাহিত্য, সংগীত, নাট্য, আৰু সামাজিক সক্ৰিয়তাৰ ক্ষেত্ৰলৈ তেওঁৰ অপৰিসীম অৱদানক সন্মান জনোৱাৰ বাবে এই দিৱস উৎসৰ্গিত কৰা হৈছে। বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ অসমীয়া সমাজত পৰিৱর্তনমূলক প্রভাৱ আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ অদম্য সাধনাই অঞ্চলটোত এক অমলিন চিন ৰাখিছে৷ এই ব্লগত আমি বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ জীৱন, সাফল্য, আৰু চিৰস্থায়ী উত্তৰাধিকাৰৰ বিষয়ে গভীৰভাৱে আলোচনা কৰিম, অসমীয়া সংস্কৃতি আৰু সমাজ গঢ় দিয়াত তেওঁৰ উল্লেখযোগ্য ভূমিকাক আলোকপাত কৰিম।


     বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাক শিল্প-সংস্কৃতিৰ ক্ষেত্রলৈ আগবঢ়োৱা অপৰিসীম অৱদানক স্বীকৃতি দি অসমবাসীয়ে "কলাগুৰু" উপাধি প্ৰদান কৰে। ই অতি সন্মান আৰু শ্ৰদ্ধাৰ শব্দ, যাৰ অনুবাদ হ'ল "কলাৰ গুৰু" বা "কলাৰ স্নাতকোত্তৰ"। শিৰোনামটোৱে ৰাভাই সুৰকাৰ, নাট্যকাৰ, কবি, সমাজকৰ্মী হিচাপে যি গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল, আৰু অসমীয়া শিল্প-সংস্কৃতিৰ প্ৰসাৰ আৰু সমৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ উল্লেখযোগ্য ভূমিকাক প্ৰতিফলিত কৰিছে।



১/ প্ৰাথমিক জীৱন আৰু গঠনমূলক বছৰ


     গ্ৰাম্য পৰিবেশত তেওঁৰ লালন-পালনে প্ৰকৃতি, শ্ৰমিক শ্ৰেণী আৰু সমাজৰ প্ৰান্তীয় শ্ৰেণীৰ সৈতে গভীৰ সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিছিল। ৰাভাৰ আগতীয়াকৈ দৰিদ্ৰতা আৰু বৈষম্যৰ সন্মুখীন হোৱাটোৱে তেওঁৰ সমাজ সংস্কাৰৰ আবেগক ইন্ধন যোগাইছিল আৰু তেওঁৰ কলাত্মক সাধনাৰ চালিকা শক্তি হৈ পৰিছিল।


 

২/ সাহিত্যিক অৱদান


      বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ সাহিত্য ৰচনাসমূহে কবিতা, কল্পকাহিনী, প্ৰবন্ধকে ধৰি বিভিন্ন ধাৰাক সামৰি লৈছিল। তেওঁৰ লেখাত প্ৰায়ে সামাজিক বৈষম্য, অৰ্থনৈতিক বৈষম্য, আৰু অভাৱগ্ৰস্ত লোকৰ শোষণৰ বিষয়বস্তুৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছিল। গীতিময় গদ্যৰ সৈতে মিলি ৰাভাৰ শক্তিশালী গল্পকথাই তেওঁক অসমীয়া সাহিত্য অনুৰাগীৰ মাজত এক প্ৰিয় ব্যক্তিত্ব কৰি তুলিছিল। তেওঁৰ কিছুমান উল্লেখযোগ্য ৰচনা হ'ল "বঙালীৰ ভাগ্য" (বাঙালীৰ ভাগ্য), "উদয়ভানুৰ দিনলিপি" (উদয়ভানুৰ ডায়েৰী), আৰু "ব্যাথাৰ দন" (দুখৰ উপহাৰ)।



৩/ সংগীত যাত্ৰা আৰু সাংস্কৃতিক সক্ৰিয়তা


       বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ সংগীত প্ৰতিভা তেওঁৰ সাহিত্যৰ দক্ষতাৰ সমানেই তাৎপৰ্যপূৰ্ণ আছিল। লোক, ধ্ৰুপদী, আধুনিক ৰচনা আদি বিভিন্ন সংগীতৰ ৰূপত তেওঁ পাৰদৰ্শিতা দেখুৱাইছিল। ৰাভাৰ গীতবোৰে জনসাধাৰণৰ মাজত অনুৰণন ঘটালে, আৰু তেওঁ সংগীতক সামাজিক সচেতনতা বিয়পাই ন্যায়ৰ পোষকতা কৰাৰ মাধ্যম হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল। শক্তিশালী গীতৰ কথাৰে সমৃদ্ধ তেওঁৰ ৰচনাসমূহে অত্যাচাৰৰ বিৰুদ্ধে কথা কয়, ঐক্যক প্ৰসাৰিত কৰিছিল, অসমৰ মনোভাৱক উদযাপন কৰিছিল।


       তদুপৰি অসমৰ থলুৱা ঐতিহ্য সংৰক্ষণ আৰু প্ৰসাৰৰ ক্ষেত্ৰত ৰাভাৰ সাংস্কৃতিক সক্ৰিয়তাই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। তেওঁ বিহু নৃত্য, ঝুমুৰ, ওজাপালি, বিভিন্ন লোক পৰম্পৰাকে ধৰি পৰম্পৰাগত শিল্পকলাক পুনৰুজ্জীৱিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। তেওঁৰ এই প্ৰচেষ্টাত শিল্প-সংস্কৃতিৰ প্ৰসাৰৰ বাবে নিবেদিত "ৰূপকোঁৱৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ অৰু বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভা দিৱস সমাৰোহ সমিতি" প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয়।


  

৪/ নাট্য আৰু চলচ্চিত্ৰৰ অৱদান

 

      বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ ভ্ৰাম্যমাণ আৰু চলচ্চিত্ৰৰ লগত জড়িত হৈ অসমীয়া পৰিবেশন কলাৰ অমলিন চিন ৰাখিলে। তেওঁ সামাজিক বিষয়ৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা আৰু সমালোচনাত্মক চিন্তাধাৰাক উৎসাহিত কৰা অসংখ্য নাটক পৰিচালনা আৰু অভিনয় কৰিছিল। ৰাভাৰ নাট্যদল "শিলঙীয়া ভ্ৰাত্ৰী সদন" উদীয়মান শিল্পীৰ মঞ্চ আৰু সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ অনুঘটক হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল। তেওঁ চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰতো সাহস কৰিছিল, অসমৰ প্ৰথমখন বৈশিষ্ট্যপূৰ্ণ ছবি "চিৰাজ" পৰিচালনা কৰিছিল, য'ত চাহ বাগিচাৰ শ্ৰমিকৰ দুৰ্দশাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হৈছিল।



৫/ সমাজ সংস্কাৰক আৰু স্বাধীনতা সংগ্ৰামী

 

     বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ সামাজিক ন্যায়ৰ প্ৰতি দায়বদ্ধতা আৰু অত্যাচাৰৰ বিৰুদ্ধে যুঁজখন কলাত্মক প্ৰচেষ্টাৰ বাহিৰলৈও বিস্তৃত আছিল। তেওঁ ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামত সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল, নিজৰ সৃষ্টিশীলতা আৰু কাৰিজমা ব্যৱহাৰ কৰি ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক শাসনৰ বিৰুদ্ধে মানুহক সংগঠিত কৰিছিল। ভাৰত ত্যাগ আন্দোলনত ৰাভাৰ ভূমিকা আৰু নিপীড়িত লোকক সবলীকৰণৰ প্ৰচেষ্টাই তেওঁক অপৰিসীম সন্মান আৰু প্ৰশংসা লাভ কৰিছিল।



     

কলাগুৰু বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভা কোন হয় বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভাৰ মাতৃ নাম কি বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভা পত্নীৰ নাম কোনে বিষ্ণু প্ৰসাদ ৰাভাক কলগুৰু উপাধি দিছিল

কলাগুৰু বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভা নামেৰে জনপ্ৰিয় বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাই এক উল্লেখযোগ্য আৰু পৰিঘটনাপূৰ্ণ জীৱন যাপন কৰিছিল। তেওঁৰ কলাত্মক আৰু সামাজিক প্ৰচেষ্টাৰ সমান্তৰালভাৱে ৰাভাৰ ব্যক্তিগত জীৱনতো অভিজ্ঞতা আৰু প্ৰত্যাহ্বানৰ নিজস্ব অংশ আছিল।


 পৰিয়াল আৰু প্ৰাৰম্ভিক বছৰ:

 

      বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ জন্ম হৈছিল ১৯০৯ চনৰ ২০ জুনত ভাৰতৰ বৰ্তমানৰ অসমৰ গোৱালপাৰা জিলাৰ ঢকাইপাৰা গাঁৱত। তেওঁ এটা সামান্য পৰিয়ালৰ পৰা আহিছিল। তেওঁৰ পিতৃ থানেশ্বৰ ৰাভাই খেতিয়ক হিচাপে কাম কৰিছিল আৰু মাতৃ হেমোপ্ৰভা ৰাভা এগৰাকী গৃহিণী আছিল। ৰাভাৰ তিনিজন ভাতৃ আৰু দুগৰাকী ভগ্নী আছিল।


 শিক্ষা আৰু শৈক্ষিক সাধনা:

 

      ৰাভাৰ জ্ঞানৰ পিয়াহত আৰ্থিক অনাটনৰ মাজতো তেওঁ শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিবলৈ বাধ্য হয়। স্থানীয় বিদ্যালয়ত প্ৰাথমিক বিদ্যালয়ৰ শিক্ষা সমাপ্ত কৰি শেষত গুৱাহাটীৰ কটন কলেজৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। শান্তিনিকেতনৰ বিশ্ব-ভাৰতী বিশ্ববিদ্যালয়ত তেওঁ অধিক অধ্যয়ন কৰে, য'ত তেওঁ সংগীত, নাট্য, সাহিত্যকে ধৰি বিভিন্ন শিল্প শাখাৰ সন্ধান কৰে।


 বিবাহ আৰু পৰিয়াল:

 

      বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাই ১৯৩১ চনত এগৰাকী প্ৰতিভাৱান গায়িকা আৰু সংগীতজ্ঞ অনিমা দেৱীৰ সৈতে বিবাহপাশত আবদ্ধ হয়। দুয়োৰে একেলগে দুটা সন্তান আছিল, এজন পুত্ৰ প্ৰদীপ আৰু এগৰাকী কন্যা ৰেণুকা।


 কলাত্মক সাধনা আৰু অৱদান:

 

      ৰাভাৰ ব্যক্তিগত জীৱন তেওঁৰ কলাত্মক সাধনাৰ সৈতে জটিলভাৱে জড়িত হৈ আছিল। অসমীয়া সংগীত, নাট্য, সাহিত্যৰ প্ৰসাৰৰ বাবে তেওঁ নিজকে উৎসৰ্গা কৰিছিল। তেওঁৰ ৰচনা, নাটক আৰু লেখাই সমাজৰ বিষয়সমূহৰ ওপৰত তেওঁৰ গভীৰ বুজাবুজি আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ প্ৰতি তেওঁৰ দায়বদ্ধতাক প্ৰতিফলিত কৰিছিল।


 ৰাজনৈতিক নিয়োজিততা আৰু সক্ৰিয়তা:

 

      তেওঁৰ কলাত্মক প্ৰচেষ্টাৰ সমান্তৰালভাৱে ৰাভাই ৰাজনৈতিক আৰু সামাজিক সক্ৰিয়তাত সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত হৈ পৰিছিল। তেওঁ ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছত যোগদান কৰি ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক শাসনৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামত সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰে। ৰাভাই সামাজিক অন্যায়ৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিছিল, প্ৰান্তীয় সম্প্ৰদায়ৰ কাৰ্য্যৰ চেম্পিয়নশ্বিপ কৰিছিল আৰু তেওঁলোকৰ অধিকাৰ আৰু সৱলীকৰণৰ পোষকতা কৰিছিল।


 শেষ বিদায়:

 

      বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ জীৱন কৰুণভাবে চুটি হৈ পৰিল। ১৯৬৯ চনৰ ২০ জুনত ৬০ সংখ্যক জন্মদিনত অসমৰ তেজপুৰৰ সমীপত ৰাভাই এক মাৰাত্মক দুৰ্ঘটনাৰ সন্মুখীন হয়। তেওঁৰ অকাল মৃত্যুৱে সমগ্ৰ অসমীয়া সমাজক কঁপাই তুলিছিল আৰু সাংস্কৃতিক আৰু সামাজিক ক্ষেত্ৰখনত এক শূন্যতা সৃষ্টি কৰিছিল।


 


উপসংহাৰ


      বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাৰ এই উত্তৰাধিকাৰে অসম আৰু ইয়াৰ বাহিৰৰ প্ৰজন্মৰ শিল্পী, কৰ্মী, সমাজ সংস্কাৰকক অনুপ্ৰাণিত কৰি আহিছে। সাহিত্য, সংগীত, ভ্ৰাম্যমাণ, আৰু সামাজিক ক্ৰিয়া-কলাপৰ প্ৰতি তেওঁৰ বহুমুখী অৱদানে তেওঁক অসমীয়া সংস্কৃতিৰ এক শ্ৰদ্ধাৰ ব্যক্তিত্ব কৰি তুলিছে। প্ৰান্তীয় লোকৰ অধিকাৰৰ চেম্পিয়নশ্বিপৰ প্ৰতি ৰাভাৰ অটল দায়বদ্ধতা আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ অদম্য সাধনাই তেওঁক কালজয়ী আইকন কৰি তুলিছে।


      ৰাভা দিভাছে তেওঁৰ অমূল্য অৱদানৰ সোঁৱৰণী হিচাপে কাম কৰে, আৰু ই তেওঁৰ জীৱন আৰু কৰ্মক উদযাপনৰ বাবে এক মঞ্চ প্ৰদান কৰে। এই বিশেষ দিনটোত বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভাক সম্বৰ্ধনা জনোৱাৰ সময়ত আহক আমি সামাজিক পৰিৱৰ্তনক আগুৱাই নিয়াত শিল্প আৰু সংস্কৃতিৰ শক্তিক চিনি পাওঁ আৰু সমাজৰ উন্নতিৰ বাবে নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰা এজন ব্যক্তিৰ অদম্য মনোভাৱক স্মৰণ কৰোঁ।